آشنایی با مفاهیم و تعاریف

1-میخواهم بازی خود را (برای کامپیوترهای شخصی، گوشی‌ و تبلت) در سایت شخصی یا در فروشگاه‌های دیجیتال عرضه کنم. چه مجوزهایی نیاز دارم؟

برابر دستورالعمل صدور پروانه انتشار بازی‌های رایانه‌ای (مصوب وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی به تاریخ 98/10/10) باید پیش از عرضه بازی، بازی شما پروانه انتشار دریافت نماید. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید پس از عضویت در سامانه، از طریق بخش پشتیبانی سوالات خود را مطرح فرمائید.


2- فرق پروانه انتشار با مجوز نشر چیست؟

پروانه انتشار برای هر بازی صادر می گردد، اما مجوز نشر (دستورالعمل مجوز فعالیت نشر بازی‌های رایانه‌ای) یکبار و برای افراد حقوقی که بخواهند فعالیت نشر را انجام دهند صادر می شود. افراد حقیقی یا حقوقی که بخواهند بازی خود را عرضه کنند، نیاز به مجوز نشر ندارند و فقط کافیست که برای آن بازی پروانه انشتار دریافت کنند. مجوز نشر بیشتر مناسب افراد (حقوقی) است که می خواهند بازی سایر افراد یا شرکت ها را عرضه کنند.


3- آیا برای تولید بازی باید «مجوز تولید» بگیرم؟

برخلاف صنایعی همچون صنعت سینما و ... تولید بازی‌های رایانه‌ای، بدون پیش‌نیازهای مرسوم، توسط عموم افراد اعم از شرکت‌ها و تیم‌های حرفه‌ای بازی‌سازی یا هر فرد علاقه‌مند در سطوح مختلف کیفی قابل انجام است، در جهت تسهیل فرآیند کسب و کار و هم راستا با سیاست‌های کلان دولت جهت تولید نیازی به اخذ مجوز تولید وجود ندارد، اما برای انتشار باید پروانه انتشار دریافت نمائید


4فرایند دریافت پروانه انتشار بازی چقدر زمان لازم دارد؟

برابر دستورالعمل این زمان مشتمل بر 7 روز کاری می باشد. لکن موضوعاتی همچون تداخل ارسال درخواست شما با زمان اوج ارسال درخواست ها، پیچیدگی بازی و مراحل آن، همکاری متقابل در خصوص اعمال نظرات بنیاد و ارائه نسخه جدید و مواردی از این دست ممکن است این زمان را دستخوش تغییراتی نماید.


5- آیا می توانم بدون اخذ پروانه انتشار نسبت به توزیع فیزیکی بازی خود اقدام کنم؟

خیر، برابر بند ز-1 فهرست مصاديق محتوای مجرمانه (موضوع ماده 21 قانون جرايم رايانه ای) انتشار و سرويس دهی بازي های رايانه ای فاقد مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (بنیاد ملی بازی های رایانه ای) به موجب مواد مختلف قانون مجازات اسلامی و قانون جرائم رایانه ای و به استناد بند 1 ماده 3 مصوبه شماره 103557 /94 /ش مورخ 1394/12/10 شوراي عالي فضاي مجازي (سند سياستهای حاكم بر برنامه ملّی بازی‌های رایانه‌ای) ممنوع می باشد.


6-منظور از رده بندی سنی چیه؟

برابر دستورالعمل صدور پروانه انتشار بازی‌های رایانه‌ای (مصوب وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی به تاریخ 98/10/10) باید پیش از عرضه بازی، بازی شما پروانه انتشار دریافت نماید. یکی از زیر فرایندهای این مجوز، رده بندی سنی بازی است که برابر استانداردهای نظام ارزیابی و رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای (ESRA) صورت می پذیرد.


7- نظام ارزیابی و رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای (ESRA) چیست؟

کلمه ESRA مخفف  Entertainment Software Rating Associationاست که به نظام ارزیابی و رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای اشاره دارد.

در هر کشوری محتوای بازی‌های دیجیتال اعم از رایانه‌های شخصی، کنسولی و موبایل توسط نظام رده‌بندی سنی مرتبط با فرهنگ آن کشور مورد بررسی قرار می‌گیرند و پس از بررسی به بازی‌ها رده سنی اعطا می‌شود. در کشور ما نیز نظام رده‌بندی ESRA، انواع بازی‌های دیجیتال در پلتفرم‌های مختلف را در رده‌های سنی 3+ ، 7+، 12+، 15+ و 18+ طبقه‌بندی می‌کند و بازی‌هایی که به دلیل محتوای خود رده سنی دریافت نمی‌کنند، امکان عرضه در کشور ندارند.

باید توجه داشت رده‌بندی سنی علاوه بر آنکه در راستای وظایف مصرح بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای است، مبتنی بر «آیین نامه نظام ارزیابی و رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای» مصوب جلسه 666 مورخ 95/5/5، شورای فرهنگ عمومی است.


8- چه محتواهایی توسط نظام ارزیابی و رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای (ESRA) بررسی می‌شود؟

نظام رده‌بندی سنی، بازی‌ها را براساس محتواهای آسیب‌زایِ برگرفته از سه دیدگاه روانشناسی، جامعه‌شناسی و علوم و معارف اسلامی، رده‌بندی سنی می‌کند. محتواهای اصلی آسیب‌رسان مورد بررسی ESRA که بر مبنای سه دیدگاه مذکور شکل گرفته‌اند شامل خشونت، استعمال دخانیات، ترس، ناهنجاری‌های اجتماعی و ناامیدی می‌شوند.

رده‌های سنی ESRA به 5 رده شامل رده‌های 3+، 7+، 12+، 15+ و 18+ تقسیم شده‌اند؛ این رده‌های سنی بر اساس خصوصیات جسمی-حرکتی، خصوصیات عقلی-ذهنی، خصوصیات عاطفی و اجتماعی که باعث ایجاد تفاوت در گروه‌های سنی می‌شوند، تشکیل شده‌اند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این حوزه به نشانی esra.ircg.ir مراجعه کنید.


9- محتواهای ممنوعه که به دریافت نکردن رده‌ سنی منجر خواهد شد کدام اند؟

مطابق بر ماده 6 «آیین نامه نظام ارزیابی و رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای» مصوب شورای فرهنگ عمومی مواردی که منجر به ممنوعیت یک بازی می‌شود عبارتند از:

  • دارا بودن محتواهای خلاف عفت و اخلاق حسنه از قبیل: اشاعه فحشاء و انحرافات جنسی و منکرات یا تحریک و تشویق و ترغیب به انجام‌ آن‌ها، موسیقی‌های غیرمجاز و انجام حرکات موزون و تحریک‌آمیز؛
  • دارابودن محتواهای خلاف مقدسات دینی و اسلامی جامعه ایرانی از قبیل: دارابودن محتواهای مخالف اسلام یا ترویج‌دهنده عقاید گروه‌ها و فرقه‌های انحرافی، توهین و هتک حرمت انبیاء و ائمه معصومین (ع) و مراجع تقلید.
  • دارا بودن محتواهای خلاف امنیت و آسایش عمومی از قبیل: تبلیغ علیه نظام، اختلال در وحدت ملی و اختلال در نظم عمومی کشور، انتشار محتواهای خلاف قانون اساسی و ارزش‌های بنیادین انقلاب اسلامی.
  • دارا بودن محتواهای تحریک‌آمیز و ترغیب‌کننده به ارتکاب جرم یا ترویج‌کننده قانون‌شکنی از قبیل: ترویج مصرف مواد مخدر، روانگردان‌ها و مشروبات الکلی و تبلیغ استفاده از سیگار و دخانیات.
  • ناهنجاری‌های اجتماعی و فرهنگی که لزوما جرم هم نیستند از قبیل: رفتارهای غیرمودبانه، استفاده از کلمات رکیک و نامناسب، خشونت و صحنه‌های قساوت‌آمیز و شکنجه.

توضیحات کامل مربوط به این موضوع در سند «توصیف محتوا‌های ممنوعه» آمده است.


10- چطور می‌توانم اطمینان پیدا کنم بازی‌ای که در حال تولید آن هستم در زمان عرضه حتما رده‌بندی سنی دریافت می‌کند؟

تولیدکنندگان محترم باید ضمن مطالعه اسناد «توصیف محتواهای ممنوعه» در نظر داشته باشند می توانند سوالات خود درباره نظام رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای را از طریق بخش پشتیبانی همین سامانه مطرح نمایند.


11- در صورتی که هنگام تولید بازی بخواهم از مشاوره‌های مربوط به حوزه فرهنگی استفاده کنم چه اقدامی انجام دهم؟

مشاور فرهنگی مستقر در معاونت آموزش و هدایت فرهنگی، جهت ارایه هرگونه مشاوره به تولیدکنندگان محترم با شماره تلفن 88310222 داخلی 435 در خدمت شماست.


12بازی‌های خارجی موبایل و/یا بازی‌های خارجی کامپیوتری و کنسولی غیر اورجینال (کپی) در چه صورتی می‌توانند در کشور منتشر شوند؟

کلیه بازی ها باید پروانه انتشار داشته باشند، در اینصورت باید چنانچه مجوز فعالیت نشر بازی های رایانه ای دارید، درخواست خود را جهت دریافت پروانه انتشار بازی مدنظر در سامانه ثبت نمائید تا برابر مقررات به آن رسیدگی شود


13- بنیاد برای تولید بازی های رایانه ای چه حمایت هایی انجام می دهد؟

ساختار حمایتی همگرا در سال 1396 متولد شد تا حمایت‌های بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در حوزه‌های مختلف صنعت بازی را همگرا کند! ما در همگرا با تجربه‌ای طولانی، شما را در مسیر موفقیت همراهی کرده و آنچه را برای رشد احتیاج دارید، در اختیارتان قرار می‌دهیم. برای اطلاع از خدمات حمایتی بنیاد اینجا را مطالعه کنید.